System bankowy w Polsce na tle procesów integracji z Unią Europejską

Podstawę pomyślnego przekształcenia gospodarki centralnie planowanej w gospodarkę rynkową stanowi stworzenie dobrze rozwiniętego sektora usług finansowych. Sektor usług finansowych jest jednym z kluczowych elementów gospodarki, gdyż to właśnie poprzez oszczędności prywatne i inne kapitały można finansować inwestycje. Kolejną istotną funkcją pełnioną przez sektor usług finansowych jest koordynacja działań gospodarczych zmierzająca do najbardziej wydajnego alokowania dostępnego kapitału. Z tych właśnie powodów gospodarka rynkowa nie może funkcjonować bez dobrze rozwiniętego i konkurencyjnego sektora usług finansowych. Sektora tego nie można ukształtować z dnia na dzień, lecz trzeba tworzyć go etapami, przy czym kolejność, w jakiej muszą być wprowadzane w życie poszczególne elementy, zależy od rodzaju wybranego systemu finansowego. Niezależnie od tego, podstawowe znaczenie ma fakt, aby użytkownicy systemu finansowego (zarówno krajowi, jak i międzynarodowi) mieli do niego pełne zaufanie. To zaufanie można stworzyć jedynie poprzez przemyślane działania legislacyjne i tworzenie instytucji, które będą skutecznie nadzorowały i kontrolowały pracę firm działających w sektorze usług finansowych. W ciągu długiego okresu przygotowawczego do unii walutowej, w wyniku intensywnie osiąganej konwergencji wskaźników finansowych i trendów rozwojowych gospodarek UE, doszło do tak znacznej harmonizacji ich systemów gospodarczych oraz zrośnięcia się i wzajemnego ich przenikania przez handel jak i przepływy kapitałowe, te warunki optymalnego obszaru walutowego (przesłanka pomyślnego działania systemu wspólnego pieniądza) zostały tam jeśli nie spełnione, to na tyle przybliżone, by Europejska Unia Walutowa miała szanse wytrzymywać możliwe przyszłe napięcia. Upływ czasu będzie zresztą te szanse wzmacniał. Pełnienie przez NBP funkcji wiodącej w systemie bankowym i wyposażenie go w niektóre uprawnienia koordynacyjno-kontrolne było niezbędne dla zapewnienia mu warunków do wykonywania jego podstawowych zadań jako banku emisyjnego, tj. umacniania wartości złotego i prowadzenia racjonalnej polityki emisyjnej. Nie oznaczało to jednak nadrzędności administracyjnej NBP w stosunku do innych banków. Nie oznaczało to także, że NBP był monobankiem. Oprócz niego działały także inne banki (Bank Gospodarki Żywnościowej, banki spółdzielcze, Bank Handlowy SA, Bank Polska Kasa Opieki SA). Nowe prawo bankowe przewidywało możliwość powoływania innych banków za zgodą Rady Ministrów. Dalsze zmiany w organizacji systemu bankowego wynikające z wprowadzania gospodarki rynkowej w Polsce musiały być połączone z radykalną i przełomową reformą sposobu prowadzenia polityki pieniężno-kredytowej przez ogniwa systemu bankowego. Podstawowym założeniem długofalowej polityki pieniężno-kredytowej jest utrzymanie wielkości kredytu i pieniądza w określonych granicach, uzasadnionych możliwościami ekonomicznymi gospodarki. Powstała więc konieczność: po pierwsze - powołania do życia nowego mechanizmu kreowania kredytu, który by w sposób bardziej efektywny określał wielkość tej emisji; po drugie - stworzenia warunków do kształtowania partnerstwa oraz obopólnego zainteresowania przedsiębiorstw i banków efektywnym wykorzystaniem kredytu. Powołanie do życia uniwersalnych banków operacyjnych, których celem działalności było osiągnięcie maksymalnego zysku w warunkach utrzymania płynności oraz solidność w stosunku do państwa i klientów, oznaczało istotną zmianę stosunków między bankami a przedsiębiorstwami. Powstały warunki do partnerstwa. Przyjęcie zasady, że każda jednostka gospodarcza ma prawo i możliwość wyboru jednego z banków jest związane z odejściem od dominującej do tej pory reguły terytorialnego powiązania przedsiębiorstw z konkretnym bankiem lub oddziałem banku. Zakres działania banków i ich oddziałów przestał być ograniczony rodzajem działalności kredytobiorców czy też miejscem ich działalności. W myśl założeń reformy bankowej nastąpiła przebudowa Narodowego Banku Polskiego, zmierzająca w kierunku zwiększenia jego roli jako centralnego banku państwa oraz banku banków. NBP zaprzestał bezpośredniego kredytowania jednostek gospodarki narodowej, otwierania i prowadzenia dla nich rachunków bankowych oraz przeprowadzania rozliczeń pieniężnych. Członkostwo w strukturach finansowych i gospodarczych Unii Europejskiej leży w strategicznym interesie Polski tworzącej nowoczesną gospodarkę rynkową i może być postrzegane jako antidotum po okresie przymusowej orientacji na Wschód i realizacji modelu gospodarki centralnie zarządzanej. W stanowisku korzyści wynikających z przystąpienia Polski do Unii Walutowej określono jako stworzenie konkurencyjnej i sprawnie działającej gospodarki rynkowej, ustabilizowanie kursu polskiej waluty, likwidację kosztów transakcji transgranicznych (wydatki ponoszone na operacje wymiany), łatwość transferu kapitału i wyeliminowanie ryzyka kursowego związanego z wahaniem kursów walutowych. Problemem w polskiej polityce walutowej i polityce kursu walutowego jest osiągnięcie równowagi zewnętrznej. Daje się zaobserwować, szczególnie ostatnio, zależność pomiędzy napływem do Polski kapitału zagranicznego a deficytem obrotów bieżących. Dokonująca się liberalizacja obrotu finansowego z zagranicą i dostęp zagranicznego kapitału do polskiego rynku, np. bonów skarbowych czy kapitałowego powodują, że nie jest już możliwe utrzymywanie w długim czasie administrowanego kursu walutowego czy stopy procentowej. Pogłębiające się tak powiązania polskiej gospodarki (już rynkowej) z rynkiem europejskim i międzynarodowym uczyniły Polskę miejscem napływu dużej ilości pieniądza. Wzmożone przepływy kapitału związane z liberalizacja polskiego prawa dewizowego w obliczu integracji z Unią Europejską komplikują władzom monetarnym prowadzenie polityki makroekonomicznej. Swoboda przepływu mas kapitału pozbawia niezależności politykę pieniężną i uzależnia jej kierunek od często gwałtownych zmian w ilości pieniądza na rynku. Zachętą do napływu kapitału inwestycyjnego jest wyższy niż w obszarze UE i Unii Walutowej poziom stopy procentowej i wzrastający wśród inwestorów zagranicznych popyt na aprecjującą polską walutę. Przystąpienie Polski do obszaru Unii Walutowej spowoduje, że bank centralny Polski - Narodowy Bank Polski stanie się częścią Europejskiego Systemu Banków Centralnych i zajmie równorzędną pozycję w tym Systemie z pozostałymi 11 bankami centralnymi państw członkowskich UE biorących udział od 1 stycznia 1999 roku w realizacji trzeciego etapu unii walutowej. Przed integracją Narodowego Banku Polskiego w Europejskim Systemie Banków Centralnych niezbędne stanie się przeprowadzenie koniecznych reform, podobnych do tych, które stały się udziałem banków centralnych UE w okresie po powołaniu Europejskiego Banku Centralnego i uchwaleniu Statutu ESBC: uczynienie ze stabilności cen głównego celu działalności banku centralnego, wprowadzenie kadencyjności władz banku centralnego oraz kolegialności w podejmowaniu decyzji dotyczących polityki pieniężnej, zapewnienie pełnej niezależności bankowi centralnemu (funkcjonalnej, instytucjonalnej, finansowej), zakaz finansowania deficytu budżetowego oraz kredytowania instytucji rządowych i organizacji międzynarodowych.

... to tylko krótki opis tematu

Jeżeli zainteresował Państwa ten lub inny temat - możemy przygotować
indywidualną propozycję planu (konspektu) wyłącznie dla Państwa

Dla Państwa wygody jesteśmy dostępni 7 dni w tygodniu.
Jeśli macie Państwo jakieś pytania lub wątpliwości, prosimy o kontakt z nami w sposób najbardziej dla Państwa odpowiedni.

ABY ZAPOZNAĆ SIĘ Z PROPOZYCJĄ INNYCH TEMATÓW KLIKNIJ PONIŻEJ

STRONA GŁÓWNA PRZYKŁADOWE TEMATY FORMULARZ KONTAKTOWY

https://www.mkpublikacje.pl mk@mkpublikacje.pl Tel.: +48 664 600 900