Słowo. Zaczyna się od słowa. Tak rozpoczyna się wędrówka po prostych zdaniach, aż do rozbudowanych, złożonych wypowiedzi. Dzięki użyciu sentencji o różnej długości, w głowie czytającego litery, słowa i zdania zamieniają się w muzykę. Wspólnie tworzą melodię. Pewnie słyszysz ją już w tej chwili, czytając niniejszy akapit.
Redagując tekst, jesteś niczym kompozytor i dyrygent w jednym. Twoje nuty to słowa, a ich odpowiednie złożenie wiąże się z klęską lub powodzeniem recitalu- czy jak w tym przypadku; artykułu, opowiadania, wywiadu bądź opisu. Umiejętne posługiwanie się wyrazami jest absolutnie niezbędne na stanowisku redaktora, a styl budowania wypowiedzi tworzy zdolność nazywaną „lekkim piórem” – nie do przecenienia pisząc tekst od ludzi, dla ludzi. Niezależnie od tego, czy twoje doświadczenie w szeroko rozumianym zawodzie pisarza, bądź dziennikarza jest na poziomie Ernesta Hemingwaya, czy dopiero zaczynasz wędrówkę wśród labiryntu słów, poniższe rady sprawią, że praca redakcyjna stanie się przyjemniejsza, a same teksty- lepsze jakościowo.
Zaprzyjaźnij się z synonimami
Jedną z rzeczy niekorzystnie wpływających na płynność języka są powtórzenia. To nagminnie popełniany błąd, dotyczący rzeczowników, przymiotników, czy partykuł – pojawiające się w trzech zdaniach z rzędu słowo „również” brzmi z perspektywy czytelnika nienaturalnie. Dlatego warto zaprzyjaźnić się z klasycznym słownikiem synonimów, bądź jego cyfrową wersją. W znakomitej większości przypadków wyrazy bliskoznaczne będą brzmiały lepiej niż ponawianie tego samego zwrotu. Pamiętajmy jednak, aby nie przesadzić. Słynna scena z serialu Przyjaciele przedstawiała Joeya piszącego list- aby brzmieć bardziej wyszukanie, zastępował on słowa synonimami, między innymi stosując wyrażenie „punkt centralny” zamiast „serca”. Zawsze powinniśmy mieć z tyłu głowy myśl, że to, co tworzymy, trafia do czytelnika- a więc człowieka, poszukującego zwięzłych, interesujących, napisanych po ludzku informacji.
Wybierz swój gatunek
Studenci kierunków związanych z redakcją tekstu prawdopodobnie za jedne z mniej ciekawych zajęć uznają wszelkiego rodzaju gatunki literackie i dziennikarskie. Wbrew pozorom wiedza ta jest naprawdę użyteczna, zwłaszcza na początku przygody w roli pisarza. Wybrana forma ustala pewne ramy pracy, zgodnie z którymi powinniśmy podążać w trakcie tworzenia tekstu- inaczej wyglądać będzie wywiad, a inaczej relacja z wydarzenia czy informacja newsowa. Jeśli więc mamy do czynienia z konkretną formą po raz pierwszy, sprawdźmy funkcjonujące w danym gatunku zasady- to prosty sposób na poukładanie procesu tworzenia tekstu.
Podszlifuj znajomość Worda
Osoby parające się redakcją tekstu zazwyczaj nie wykorzystują w pełni potencjału tego programu- przy codziennej pracy nie jest to rzecz niezbędna, znacznie jednak usprawnia cały proces twórczy. Przede wszystkim, stosując odpowiednie zabiegi, możemy uprościć weryfikowanie artykułu pod kątem potencjalnych błędów. Rozpoczynając od przydatnego skrótu CTRL+F, który umożliwia znalezienie w tekście konkretnych fraz- jeśli więc pracujemy nad materiałem, w którym główne występujące słowa to: samochód, silnik i droga, wpisując je w wyszukiwarkę sprawdzimy, czy nie pojawiają się zbyt blisko siebie, aby w razie potrzeby mogły być zastąpione wyrazami bliskoznacznymi. Kolejny trik to zmiana wielkości czcionki- kiedy obcujemy z artykułem przez wiele godzin, jest już oczytany, w związku z tym możemy nie zauważyć występujących błędów. Poprzez powiększenie znaków (czy po prostu wydrukowanie tekstu) zmienimy perspektywę, by w konsekwencji wyłapać pomyłki. Poza tym, dla własnej, pisarskiej wygodny możemy zmienić kolor kartki czy całego interfejsu programu. Aby to zrobić, należy wejść w zakładkę Plik>Opcje>Personalizowanie kopii pakietu Microsoft Office, następnie możemy wybrać wśród dostępnych opcji tj. wyglądu białego, ciemnoszarego i kolorowego. Aby zmienić samą barwę kartki konieczne będzie kliknięcie Projektowanie>Kolor strony.
Wszystkie te porady są naturalnie sugestiami, które warto stosować podczas redakcji tekstu. Finalnie pamiętajmy jednak, że całość jest uzależniona od indywidualnego stylu, w jakim tworzymy publikację, a same zasady są po to, żeby je łamać. Łamać w sposób przemyślany i konsekwentny. Dzięki temu nie tylko pod szlifujemy swoje umiejętności redakcyjne, ale przede wszystkim stworzymy materiał, który odbiorca będzie czytał z niekłamaną przyjemnością.
Autor: Katarzyna Zgorzelska, w konsultacji z TEB Edukacja